Pisklak wypadł z gniazda na ziemię?

Nie zabieraj go do domu!

U wielu gatunków młode ptaki (podloty) opuszczają gniazdo jeszcze zanim nauczą się latać. Ludzie zabierają do domu „biedne, porzucone sierotki”, które w rzeczywistości są zdrowymi, normalnymi podlotami, wciąż karmionymi przez rodziców. W ten sposób człowiek odbiera im szansę na nauczenie się latania, polowania, zbierania pokarmu, obrony przed wrogami – po prostu normalnego ptasiego życia. Najlepiej poobserwować chwilę z oddalenia, a zapewne za jakiś czas ujrzymy rodzica przylatującego z pożywieniem.

Przyrodnicy, ornitolodzy apelują: "w większości przypadków pisklęta należy pozostawić, gdyż są pod opieką rodziców".

"Nie zabieraj piskląt do domu!"

Co zrobić, kiedy zobaczymy pisklę na ziemi?

Jeśli ptak nie jest ranny, może to być tzw. podlot, który samodzielnie opuścił gniazdo. Posiada on krótkie, podobne do dorosłych osobników pióra i nadal musi być karmiony przez rodziców. Podlot może siedzieć na ziemi albo skakać wokoło, ale ciągle jeszcze nie potrafi dobrze latać.

Jego rodzice, choć niewidoczni, prawdopodobnie są gdzieś w pobliżu, zbierają pokarm i zapewne mają swoje dziecko cały czas na oku. Zabranie takiego podlota z naturalnego środowiska znacznie obniża jego szansę na przetrwanie. Nie porywajmy więc podlotów!" - zaznaczają ekolodzy.

W takim wypadku najlepszym rozwiązaniem jest wycofanie się. Nasza obecność może powstrzymywać rodziców przed karmieniem pisklęcia.

Jeśli jednak ptak jest w niebezpiecznym miejscu, np. na ulicy albo może zostać zaatakowany przez kota, możemy przesunąć lub przenieść pisklę kilka metrów dalej tak, aby nadal było słyszane przez swoich rodziców.

Pisklaki - w przeciwieństwie do podlotów - są jeszcze nieopierzone, pokryte puchem albo pojedynczymi piórkami lub też nadal mają zamknięte oczy. Czasem rodzice celowo wyrzucają z gniazda chore lub umierające pisklęta, by skoncentrować się na karmieniu pozostałych dzieci.

Jeśli jednak znajdziemy zdrowe pisklę, a w pobliżu znajduje się gniazdo - możemy z powrotem umieścić tam młode.

Jeśli gniazdo spadło lub też nie da się go zlokalizować, można zbudować gniazdo zastępcze. W tym celu wieszamy na gałęzi niewielki, wiklinowy koszyczek wyłożony suchą trawą, w którym umieszczamy pisklę.

Rodzice powinni wrócić i zacząć się nim opiekować. Jeśli jednak nie pojawią się w ciągu dwóch godzin lub też nie mamy możliwości zrobienia gniazda zastępczego, warto skontaktować się z najbliższym ośrodkiem rehabilitacji dzikich zwierząt.

Ptaki  w naszym sąsiedztwie

Nie każdy zdaje sobie sprawę, jak wiele dzikich ptaków żyje w bezpośredniej bliskości człowieka. W polskich miastach codzienną walkę o przetrwanie toczą nie tylko gołębie czy wróble.

Co możemy zrobić, aby nasze miasta były bardziej przyjazne dla skrzydlatej gawiedzi?

Problemem są przede wszystkim remonty elewacji budynków, zarówno starych kamienic, jak i bloków. Istniejące w ścianach załomy, dziury, szczeliny są miejscem gniazdowania czy schronienia dla bardzo wielu ptaków. Podczas ocieplania budynku wszystkie te ptasie schronienia są bez pardonu likwidowane, a ptaki, które tam nocowały czy odchowywały młode, muszą szukać innego miejsca. A miejsc tych jest coraz mniej. Dlatego warto w taki sposób planować remonty elewacji, aby zapewnić ptakom odpowiednie nisze gniazdowe.

Wbrew pozorom miasta są obszarami sprzyjającymi dużej różnorodności życia przyrodniczego. Niemniej przeciętny mieszkaniec miasta, żyjący zgodnie z jego pospiesznym rytmem, może być zaskoczony rozmaitością gatunków, które znakomicie czują się w mieście.

Grupą zwierząt szczególnie bliską człowiekowi są ptaki. Liczba gatunków ptaków stwierdzonych na terenie takich miast jak Warszawa, Toruń czy Wrocław wynosi ponad 200 i jest porównywalna z liczbą gatunków występujących w wielu siedliskach naturalnych.

Obecność niektórych ptaków sprawia nam przyjemność, chętnie je dokarmiamy
w przydomowych karmnikach lub w parkach. Inne ledwie tolerujemy, bo „brudzą
i hałasują” w naszym otoczeniu, a o obecności jeszcze innych dowiadujemy się, kiedy zdecydują się sprowadzić ze swoją ptasią rodziną na nasz balkon.

Co roku uwaga opinii publicznej skierowana jest na głośne przypadki działań szczególnie niekorzystnych dla ptaków, jak na przykład wycinanie na terenach osiedli krzewów, będących miejscem bytowania niektórych z nich (wróble, mazurki), czy też pozbawianie miejsc lęgowych gatunków gniazdujących w budynkach (jerzyki, kawki).

Dobrze jest więc poznać ptaki, które zasiedliły miasta, ich zwyczaje i różnorodne potrzeby siedliskowe, tak aby nie szkodzić im źle prowadzonymi inwestycjami,
a jednocześnie umieć pomóc prostymi działaniami.

Pamiętajmy, że ich obecność umila życie, śpiew towarzyszy w wiosenne i letnie poranki, ptaki odżywiające się resztkami spełniają także ważne funkcje sanitarne w mieście, są także swoistym wskaźnikiem jakości środowiska w miastach.

W świadomości wielu osób ptaki w mieście ograniczają się do nielubianych gołębi i ptaków krukowatych oraz do bardziej lubianych wróbli i sikorek. W rzeczywistości ptasi świat w miastach, zwłaszcza podczas migracji i w okresie zimowania, jest znacznie bogatszy. Skład zgrupowania ptaków miejskich zależy od wielu czynników, w tym od specyficznych warunków siedliskowych. Zupełnie inny zestaw gatunków spotkamy podczas spaceru po starym miejskim parku, a inny w trakcie wyjścia na zakupy na terenie nowo wybudowanego osiedla.

Choć tylko niektóre zamieszkują w budynkach, wszystkie występujące w Polsce gatunki nietoperzy i ptaków są objęte ochroną prawną – nawet miejskie gołębie oraz „pospolite” wróble i kawki.

Chronionych ptaków i nietoperzy nie wolno:

• zabijać,
• okaleczać,
• płoszyć,
• niepokoić,
• niszczyć ich siedlisk – miejsc rozrodu, wychowu młodych, schronień (na czas dnia i w trakcie zimy, jak ma to miejsce w przypadku nietoperzy),
• utrudniać dostępu do nich - wyjątkiem jest gołąb miejski, którego siedliska
  i gniazda podlegają ochronie tylko w trakcie obecności piskląt w gnieździe.

Naruszenie zakazów obowiązujących w stosunku do gatunków chronionych bez odpowiedniego zezwolenia lub wbrew jego warunkom jest wykroczeniem i podlega karze grzywny, a nawet aresztu.

Ptaki i nietoperze są trwale związane z obiektami budowlanymi. Często nawet nie zdajemy sobie sprawy, że dzielimy z nimi miejsce zamieszkania. Ptaki widujemy tylko przesiadujące na drzewach, dachach czy parapetach, a nietoperzy nie widzimy wcale. Nieświadomość ta trwa do momentu, kiedy budynek musi zostać wyremontowany. Wtedy często następują ptasie i nietoperzowe dramaty – strącane są gniazda z jajami, stropodachy są zamykane, mimo obecności w nich żebrzących o pokarm piskląt, szczeliny w elewacji są zaklejane i zamalowywane, mimo śpiących w nich nietoperzy.

Przepisy chroniące ptaki i nietoperze bytujące w budynkach

• ustawa o ochronie przyrody
• rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt
• ustawa o ochronie zwierząt
• ustawa o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie
• Prawo budowlane
• Kodeks karny

Zwierzęta na i w budynkach oraz miejsca, która najczęściej wykorzystują

Gatunki ptaków najczęściej gniazdujące na i w budynkach:

• oknówka (lęgi: kwiecień/maj – sierpień)
• jerzyk (lęgi: maj – sierpień)
• wróbel, mazurek (obecność: cały rok, lęgi: marzec – sierpień)
• pustułka (obecność: cały rok, lęgi: marzec/kwiecień – lipiec)
• kawka (obecność: cały rok, lęgi: marzec/kwiecień – czerwiec)
• gołąb miejski (obecność i lęgi: cały rok).

Nietoperze w budynkach:

• kolonie rozrodcze: mroczek późny, nocki, karliki,
• zimowanie: borowiec wielki, mroczek posrebrzany, mroczek późny, karliki;

Wykorzystywane miejsca:

• stropodach: jerzyk, kawka, wróbel, gołąb miejski, nietoperze (zima)
• szczeliny w elewacji: jerzyk, wróbel, mazurek, nietoperze (zima)
• miejsca związane z rurami spustowymi: jerzyk, wróbel, gołąb miejski
• strych: gołąb miejski, nietoperze (lato)
• wnęki balkonowe i okienne: oknówka, gołąb miejski, pustułka.

Więcej informacji na stronie: www.gdos.gov.pl